به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، کردستان سرزمین کوه‌هایی است که بر فراز آنها صدای باد با آوای کهن دف درهم می‌آمیزد و چشم‌اندازهایش روایتگر تاریخی هزارساله است، این دیار پهناور با دامنه‌های سبز، اقلیم چهارفصل، روستاهای پلکانی و جنگل‌های بلوط همواره نماد پویایی طبیعت و تنوع فرهنگی بوده است. 

مردمانش با صلابت کوه و مهربانی دشت گره خورده‌اند و ظرفیت‌های اقتصادی، فرهنگی و زیست‌محیطی در تار و پود این سرزمین چنان تنیده شده که کردستان را به یکی از بالقوه‌ غنی‌ترین استان‌های کشور بدل کرده است؛ اما این غنا تنها زمانی می‌تواند به موتور توسعه تبدیل شود که مدیریت، سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی درخور آن شکل گیرد.

ظرفیت‌های گسترده اقتصادی، مرزی و طبیعی

استان کردستان با موقعیت راهبردی در مرز غربی کشور، مجموعه‌ای از فرصت‌های اقتصادی را در اختیار دارد که بخش زیادی از آنها هنوز بالفعل نشده‌اند، همجواری با اقلیم کردستان عراق از مهم‌ترین مزیت‌های این استان است؛ مرزی که با ارتقای زیرساخت‌های مبادلاتی می‌تواند به گذرگاهی مهم برای تجارت و صادرات کالاهای ایرانی بدل شود، توسعه مرزهای باشماق و سیرانبند، ایجاد نواحی لجستیکی و تقویت حمل‌ونقل جاده‌ای از جمله اقداماتی است که می‌تواند ظرفیت تجارت منطقه‌ای را چند برابر سازد.

کشاورزی نیز یکی از ارکان سنتی اقتصاد کردستان است، اراضی گسترده دیم، باغ‌های انگور، مزارع توت‌فرنگی و تولید محصولات ارگانیک، همگی حکایت از توان تولیدی بالای استان دارد.

 با این وجود، نبود صنایع تبدیلی کامل و ضعف زنجیره ارزش، مانع اصلی بهره‌برداری از این توانمندی‌هاست. توسعه صنایع فرآوری، برندسازی محصولات بومی و ارتقای تعاونی‌های تولید می‌تواند این بخش را از خام‌فروشی خارج کرده و اشتغال پایدار ایجاد کند.

ظرفیت‌های انرژی تجدیدپذیر نیز چشم‌انداز مهمی برای آینده استان محسوب می‌شود، وزش بادهای مناسب در شمال و دشت‌های وسیع در مرکز و جنوب کردستان شرایط مطلوبی برای ایجاد نیروگاه‌های بادی و خورشیدی فراهم کرده است. این حوزه نه تنها می‌تواند بخشی از نیازهای انرژی کشور را تأمین کند، بلکه زمینه‌ای برای جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و ایجاد فرصت‌های شغلی تخصصی خواهد بود.

کردستان بهشت ایران

در کنار همه این‌ها، کردستان از نظر گردشگری یکی از کم‌نظیرترین استان‌های کشور است. طبیعت بکر، تفرجگاه‌های کوهستانی، جشنواره‌های فرهنگی، موسیقی اصیل کردی و روستاهای شاخصی مانند اورامانات، ظرفیت‌هایی است که می‌تواند این منطقه را به مقصد گردشگری پایدار تبدیل کند، با این وجود کمبود زیرساخت‌ها، محدودیت اقامتگاه‌های استاندارد و ضعف تبلیغات موجب شده سهم گردشگری در اقتصاد استان کمتر از ظرفیت واقعی آن باشد.

جوانان و چالش فرساینده بیکاری؛ شکاف میان مهارت و فرصت

در حالی‌که ظرفیت‌های متعدد اقتصادی در کردستان وجود دارد، بیکاری جوانان همچنان یکی از مسائل اصلی و پیچیده استان است، افزایش تعداد دانش‌آموختگان در سال‌های اخیر با توسعه فرصت‌های شغلی همراه نشده و شکاف میان آموزش‌های دانشگاهی و نیاز بازار کار همچنان پابرجاست. بسیاری از جوانان تحصیل‌کرده در رشته‌هایی فارغ‌التحصیل می‌شوند که در استان ظرفیت جذب محدودی دارد.

از سوی دیگر، ساختار اقتصادی کردستان هنوز شکل صنعتی کافی به خود نگرفته است، سهم صنایع متوسط و بزرگ اندک بوده و بیشتر فعالیت‌ها در حوزه خدمات و کشاورزی متمرکز است.

نبود صنایع مادر و کمبود واحدهای تولیدی باعث شده فرصت‌های شغلی پایدار محدود بماند و بسیاری از جوانان برای یافتن شغل مناسب ناچار به مهاجرت شوند، توسعه نواحی صنعتی، ارائه مشوق‌های سرمایه‌گذاری، و تسهیل مجوزهای تولید از مهم‌ترین اقداماتی است که می‌تواند مسیر صنعتی‌سازی استان را هموار کند.

ضرورت ارتقای مهارت جوانان است

 تقویت مراکز فنی‌وحرفه‌ای، ارائه آموزش‌های کاربردی در حوزه‌هایی چون فناوری اطلاعات، صنایع غذایی، تعمیرات صنعتی، انرژی‌های تجدیدپذیر و خدمات نوین، می‌تواند نقش مهمی در افزایش اشتغال‌پذیری داشته باشد. همچنین ایجاد شتاب‌دهنده‌ها و حمایت از کسب‌وکارهای نوپا و شرکت‌های دانش‌بنیان، یکی از مسیرهای اثربخش برای کاهش بیکاری است.

همکاری میان دانشگاه و صنعت نیز باید بیش از گذشته جدی گرفته شود. تعریف پروژه‌های مشترک، دوره‌های کارورزی و حضور صنایع در تدوین برنامه‌های آموزشی، می‌تواند شکاف بین دانش نظری و مهارت عملی را کاهش دهد. علاوه بر این، اقتصاد دیجیتال فرصتی تازه برای جوانان استان فراهم آورده است. حمایت از کسب‌وکارهای آنلاین، توسعه اینترنت پرسرعت و آموزش مهارت‌های دیجیتال می‌تواند محدودیت‌های جغرافیایی را از میان بردارد و دامنه اشتغال را گسترش دهد.

در نهایت، کردستان برای عبور از چالش بیکاری جوانان نیازمند برنامه‌ریزی منسجم، سرمایه‌گذاری هدفمند و بهره‌گیری از ظرفیت‌های عظیم طبیعی، جغرافیایی و فرهنگی خود است.

 این استان اگر با نگاه علمی و مشارکت محلی اداره شود، می‌تواند به یکی از کانون‌های توسعه غرب کشور تبدیل گردد؛ جایگاهی که شایستۀ تاریخ، فرهنگ و نیروی انسانی توانمند آن است.

انتهای خبر/