به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، روز داروسازی فرصتی ارزشمند برای بازاندیشی در جایگاه این رشته و بزرگداشت تلاش‌های بی‌وقفه داروسازانی است که در خط مقدم نظام سلامت ایفای نقش می‌کنند. این روز نه تنها به پاسداشت تاریخ و میراث علمی دانشمندانی چون زکریای رازی و ابوریحان بیرونی اختصاص دارد، بلکه بستری برای توجه دوباره به چالش‌ها، دستاوردها و آینده داروسازی در جهان و ایران نیز فراهم می‌آورد.

 امروزه داروسازی تنها به معنای ترکیب و عرضه دارو نیست؛ بلکه گستره‌ای وسیع از پژوهش‌های پیشرفته، نظارت بر مصرف صحیح دارو، سیاست‌گذاری‌های کلان دارویی و آموزش بیماران را در بر می‌گیرد.

داروسازان امروزی از نقش سنتی خود به‌عنوان صرفاً تهیه‌کنندگان دارو فاصله گرفته و به رکن اصلی تیم‌های سلامت تبدیل شده‌اند. آنان در کنار پزشکان، پرستاران و سایر متخصصان، وظیفه خطیری در تضمین سلامت بیماران دارند. 

داروسازان بالینی با حضور در بخش‌های بیمارستانی، مسئولیت بررسی تداخلات دارویی، تنظیم دوز مناسب و پایش عوارض جانبی را بر عهده می‌گیرند؛ این خدمات بالینی سبب کاهش خطاهای پزشکی و افزایش اثربخشی درمان می‌شود.

از سوی دیگر، داروسازان صنعتی در چرخه تولید دارو، از تحقیق و توسعه تا کنترل کیفیت و تضمین ایمنی دارویی نقش دارند. آن‌ها به کمک دانش شیمی دارویی، زیست‌فناوری و فناوری نانو، مسیر تولید داروهای نوین و واکسن‌ها را هموار می‌سازند. نمونه بارز این اهمیت را می‌توان در همه‌گیری کووید-۱۹ مشاهده کرد؛ جایی که تلاش‌های داروسازان در توسعه واکسن‌ها و داروهای ضدویروس نقشی حیاتی ایفا نمود. بنابراین، داروسازان نه تنها حافظان سلامت در سطح فردی بلکه عاملان کلیدی امنیت دارویی و سلامت عمومی‌اند.

با وجود پیشرفت‌های گسترده، داروسازی همچنان با چالش‌هایی جدی روبه‌روست. یکی از مهم‌ترین مشکلات، کمبود منابع دارویی و وابستگی به واردات مواد اولیه است که می‌تواند امنیت دارویی کشورها را تهدید کند. این امر به‌ویژه در شرایط تحریم‌ها یا بحران‌های جهانی آشکارتر می‌شود.

همچنین، مصرف نادرست و بی‌رویه دارو یکی دیگر از چالش‌های اساسی است. فرهنگ مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، باعث افزایش مقاومت‌های میکروبی شده است؛ پدیده‌ای که به‌عنوان یکی از تهدیدهای جدی سلامت عمومی در سطح جهان شناخته می‌شود. در این میان، داروسازان وظیفه آگاهی‌بخشی و آموزش صحیح به بیماران را بر عهده دارند تا مصرف منطقی دارو در جامعه نهادینه شود.

از طرف دیگر، فشارهای اقتصادی بر صنعت داروسازی، محدودیت بودجه پژوهشی، و مهاجرت نخبگان علمی، مسیر توسعه پایدار این حوزه را دشوار ساخته است. بنابراین، توجه سیاست‌گذاران به حمایت از پژوهش‌های نوآورانه، توسعه زیرساخت‌های بومی و تقویت جایگاه داروسازان در تصمیم‌گیری‌های نظام سلامت امری ضروری است.

جهان داروسازی در آستانه تحولات شگرفی قرار دارد. یکی از این تحولات، پزشکی شخصی است که بر اساس ویژگی‌های ژنتیکی و زیستی هر فرد، دارو و دوز متناسب را تعیین می‌کند. این رویکرد، درمان‌های هدفمندتر و با عوارض کمتر را نوید می‌دهد. داروسازان در این عرصه، به‌ویژه در حوزه فارماکوژنتیک و بیوانفورماتیک، نقشی پیشگام دارند.

همچنین، داروهای هوشمند و سامانه‌های نوین دارورسانی افق تازه‌ای در درمان بیماری‌ها گشوده‌اند. استفاده از نانوذرات برای رساندن دارو به بافت هدف، یا توسعه داروهایی که در پاسخ به شرایط خاص بدن فعال می‌شوند، نمونه‌ای از این نوآوری‌هاست. در کنار این دستاوردها، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نیز به‌عنوان ابزارهای قدرتمند در کشف و طراحی داروهای جدید در حال گسترش هستند.

این چشم‌انداز نشان می‌دهد که داروسازی آینده، تنها دانشی برای درمان بیماری‌ها نخواهد بود؛ بلکه به علمی میان‌رشته‌ای برای ارتقای کیفیت زندگی انسان‌ها تبدیل می‌شود. تحقق این چشم‌انداز نیازمند سرمایه‌گذاری مستمر در آموزش، پژوهش و حمایت از داروسازان است تا بتوانند در مرزهای دانش جهانی حرکت کنند.

روز داروسازی تنها یک مناسبت تقویمی نیست، بلکه یادآور مسئولیت بزرگ جامعه داروسازی در برابر سلامت مردم است. داروسازان با ترکیبی از دانش علمی، مهارت بالینی و تعهد اجتماعی، نقشی بی‌بدیل در بهبود کیفیت زندگی ایفا می‌کنند. از یک سو، باید قدردان تلاش‌های آنان در شرایط دشوار بود و از سوی دیگر، با نگاه آینده‌نگرانه زمینه‌های لازم برای توسعه پایدار این حوزه فراهم آورد. داروسازی امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند توجه، حمایت و سرمایه‌گذاری است تا بتواند همگام با تحولات جهانی، پاسخگوی نیازهای روزافزون جامعه باشد.

انتهای خبر/