
«کردتودی» گزارش میدهد؛
زاغه فولاد زیر پای سنگ
در هشت کیلومتری شهر بیجار استان کردستان، روستایی قرار دارد که وجودش تنها به خاطر نامش معطوف به صنعت است، «زاغه فولاد» نام این روستاست نامی که نشانگر نزدیکی به صنعت و امیدواری اما واقعیتی که مردم با آن روبرو وارونه است.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، در حالی که این منطقه در مجاورت کارخانه فولاد بیجار و ایستگاه تقویت فشار شرکت گاز استان کردستان قرار دارد، ساکنان آن از دسترسی به سادهترین امکانات زندگی محروم هستند.
زاغه فولاد روستایی است که در کنار خطوط لوله گاز و کارخانه بزرگ فولاد قرار دارد، اما هنوز معابر آسفالت شده ندارد، شبکه فاضلاب ندارد، آب مناسب کشاورزی ندارد و حتی برق پایدار نیز در تمام ساعات روز در دسترس نیست، مردم این روستا در کنار صنایع بزرگ زندگی میکنند، اما بهرهای از توسعۀ اقتصادی نبردهاند، به عبارتی در سایۀ صنعت زندگی میکنند؛ ولی از سایۀ توسعه دور هستند.
این موضوع نمونهای از یک پدیده گسترده در کشور است، توسعۀ نامتوازن مناطقی که در مجاورت واحدهای صنعتی و استخراجی قرار دارند، اغلب انتظار دارند که بخشی از منافع حاصل از فعالیتهای اقتصادی را در قالب زیرساختها، خدمات عمومی و اشتغال به لطف همین نزدیکیها به دست آورند.
اما در عمل این اتفاق نمیافتد، در بیشتر مواقع صنایع فقط منابع طبیعی و زمینهای منطقه را بهرهبرداری میکنند و هیچ تعهدی نسبت به بهبود شرایط زندگی مردم محلی ندارند.
در سالهای اخیر مفهوم مسئولیتهای اجتماعی شرکتها بهعنوان یک ضرورت اخلاقی و اقتصادی در دنیای صنعت مطرح شده است، این مفهوم شامل هزینههایی است که واحدهای صنعتی برای بهبود شرایط زندگی مردم منطقه، حمایت از محیطزیست، ایجاد فرصتهای شغلی و توسعۀ زیرساختها اختصاص میدهند.
در بیشتر کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه، این مسئولیتها نه تنها یک اقدام خیریهای محسوب میشود، بلکه بخشی از استراتژیهای بلندمدت مدیریت شرکتها است که میتواند بخشی از نیاز مالی برای رفع مسائل و مشکلات مردم منطقه را تأمین کند.
اما در مورد زاغه فولاد هیچگونه برنامهای در این زمینه دیده نشده است، هیچرقم قابلتوجهی از مسئولیتهای اجتماعی در این روستا هزینه نشده است، هیچ پروژهای اجرا نشده است که بتوان آن را یک پیام از سوی صنعت به مردم محلی دانست، در حالی که این روستا در محدودۀ جغرافیایی مستقرشدگی ۲ واحد صنعتی بزرگ است، هیچ گونه تعهدی نسبت به رفع محرومیتهای اساسی آن مشاهده نشده است.
این وضعیت نه تنها از نظر اخلاقی غیر قابل قبول است، بلکه از نظر حقوقی نیز میتواند زمینۀ طرحهای حقوقی و مسئولیتپذیری را فراهم کند، در قانون برنامههای توسعه و همچنین مصوبات دولت، الزاماتی برای اجرای مسئولیتهای اجتماعی شرکتها وجود دارد که متأسفانه در مورد زاغه فولاد بهکلی نادیده گرفته شده است.
در این گزارش خبری سعی میکنیم به بررسی جامع و دقیق شرایط موجود در زاغه فولاد بپردازیم؛ از وضعیت زیرساختی و خدماتی این روستا، نقش واقعی و فرضی واحدهای صنعتی در کاهش محرومیت، موانع موجود در مسیر اجرای مسئولیتهای اجتماعی و همچنین مقایسه این مورد با سایر مناطق مشابه در کشور، هدف ما این است که به سؤال اساسی پاسخ دهیم، چرا در سایۀ صنعت، یک روستا هنوز از سادهترین امکانات زندگی محروم است؟
همچنین با بررسی مبانی قانونی و الزامات مسئولیتهای اجتماعی شرکتهای دولتی و خصوصی، سعی خواهیم کرد مسیرهای رفع این نابرابری و تحقق حداقلی انصاف را مشخص کنیم، زیرا توسعۀ واقعی، تنها زمانی معنا پیدا میکند که منافع اقتصادی به عدالت توزیع شوند و هیچ منطقهای در سایه رفاه و ثروت فراموش نشود.
ابتدای کار به نظر پاسخ به آن سؤال که چرا در سایۀ صنعت، یک روستا هنوز از سادهترین امکانات زندگی محروم است، باید گفت، روستای زاغه فولاد در مجاورت واحدهای صنعتی بزرگی مانند کارخانه فولاد و شرکت گاز است، اما هیچیک از این شرکتها مسئولیتهای اجتماعی خود را نسبت به توسعۀ منطقه اجرایی نکردهاند.
علت اصلی این محرومیت عدم تعهد واحدهای صنعتی و همچنین ضعف نظارت مسئولان محلی و کشوری نسبت به اجرای الزامات قانونی مسئولیتهای اجتماعی است، در نتیجه این روستا باوجود تمام ظرفیتهای اقتصادی منطقه، از سادهترین امکانات زندگی محروم مانده است.
روستایی که فقط نام فولاد را یدک میکشد
امیر جمادی یکی از ساکنین روستای زاغه فولاد بیجار میگوید: در این روستا که فاصله هشتکیلومتری با شهر بیجار دارد، عملاً از نعمت پوشش تلفن همراه محروم است و اگر همینالان یک اتفاق در این روستا رخ دهد با تماس به شمارههای امدادی مثل اورژانس، آتشنشانی و حتی اداره برق و گاز، اپراتور شهر زنجان پاسخ خواهد داد.
وی افزود: بارها برای نیاز مردم روستا به مسائل امدادی یا اورژانسی، تماس مردم با استان زنجان برقرار خواهد شد و سپس اپراتور زنجانی به بیجار اطلاع میدهد که مشکلی برای مردم روستای زاغه فولاد پیشآمده است.
این شهروند بیجاری با اشاره به اینکه روستای زاغه فولاد در مجاورت کارخانه فولاد، ایستگاه تقویت فشار شرکت گاز استان کردستان و پروژه راهآهن بیجار قرار دارد، ادامه داد: متأسفانه هیچ یک از مدیران این مجموعههای صنعتی به فکر مردم این روستا نیستند، این روستا از نعمتاللهی اراضی کشاورزی داشت که آنهم قربانی این شرکتها شده است و عملاً باید روستا را ترک کنیم.
وی ادامه داد: روستای زاغه فولاد دارای فیبر نوری مخابرات است؛ ولی اینترنت آن سرعت و کیفیت مناسب را برای استفاده دانشآموزان در سامانه شاد ندارد و علت آن انتقال هوایی این خط است که با قطعی زیادی روبهرو است.
زاغه فولاد باید کوچ کند
محمدحسین نظری عضو شورای روستای زاغه فولاد گفت: شرکت فولاد کردستان که در محدود اراضی کشاورزی این منطقه احداث شده است و عملاً بخش کشاورزی روستا را تخریب کرده است و بعد از گذشت چهار سال هنوز هزینه اراضی تصرف شده را پرداخت نکردند.
وی افزود: قرار بود که با تصرف اراضی کشاورزی، حداقل فرزندان روستاییان در کارخانه فولاد استخدام شوند که امروز هیچ کدام از جوانان بیکار روستا صاحب شغل نشدهاند و باتوجهبه اینکه عملاً دیگر نمیتوانیم به کشت گندم اشتغال داشته باشیم، مهاجرت به شهر بیجار چارهای است که روستاییان به آن اقدام کردند.
این عضو شورای روستا زاغه فولاد با اشاره به اینکه اراضی کشاورزی این منطقه یکی از بهترین و مرغوبترین خاک حاصلخیز را در شهرستان به خود اختصاص داده است، گفت: مردم روستا با همان شغل کشاورزی و باغداری زندگی مناسبی داشتند، از روزی که شرکت گاز و فولاد به منطقه آمدند، مشکلات هر روز بیشتر از دیروز بر مردم تحمیل میشود.
وی ادامه داد: بچههای روستای زاغه فولاد برای ادامه تحصیل باید به شهر بروند و بیشتر خانوادهها که به تحصیلات فرزندان خود اهمیت میدهند، بهناچار در شهر بیجار ساکن شدهاند که فقط برای سرکشی به روستا خواهند آمد.
نظری با انتقاد از کارشناسان قیمت اراضی کشاورزی روستای زاغه فولاد، گفت: کارخانه فولاد یک برگه به ما داده است که کارشناس مربوطه قیمت هر متر زمین قابلکشت گندم را ۲۵۰ هزار ریال قیمتگذاری کرده است، امروز یک متر سفره یکبار مصرف از این قیمت بالاتر است.
بیماری در این روستا زنگ خطر جدی است
حاجیآقاجانی یکی از اهالی روستای زاغه فولاد گفت: روستایی که در چندکیلومتری شهر بیجار قرار دارد و بهترین و ثروتمندترین خاک حاصلخیز را دارد، امروز از نعمت فاضلاب و لولهکشی محروم است و بیماریهای تنفسی و پوستی مردم منطقه را تهدید میکند.
وی افزود: این روستا گویی تافته جدابافتهای است، از طرح هادی بیبهره و حتی آسفالتی که با زور و پیگیری مردم توسط شرکت فولاد انجام شد آنقدر بیکیفیت است که راهداری بیجار حاضر به پذیرش مسئولیت آن نیست و مردم با این مشکلات ریز و درشت دست و پنجه نرم میکنند.
آقاجانی ادامه داد: زندگی در این روستا با بدترین وضعیت ممکن در جریان است و از جمعیت ۱۲۰ خانواری که روزی در این روستا زندگی میکردند امروز کمتر از ۳۰ خانوار ساکن هستند و همین تعداد باقیمانده نیز اگر درآمد خوبی داشتند و ثروتی در دست داشتند همین امروز از منطقه کوچ خواهند کرد.
وی گفت: مردم روستا حق زندگی دارند و حاضر هستند در صورت توجه مسئولین و حمایت مدیران وقت، در این منطقه بمانند و آبادانی را حفظ کنند، روستایی که ۳۰۰ سال قدمت دارد چرا باید به روزگاری گرفتار شود که جمعیت آن به کمتر از ۳۰ خانوار برسد.
انتهای خبر/
لینک کوتاه خبر
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!