میثم محمدپناه در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی» اظهار داشت: در شهرستان بیجار و بسیاری از دیگر مناطق کشور، هنوز روش «آبیاری غرقابی» به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، این روش البته در گذشته برای زمین‌های پست و یا محصولات خاص مثل برنج مناسب بوده است، اما امروزه با توجه به تحولات علمی و کاهش منابع آبی، باید بپذیریم که این روش تنها منجر به کاهش بهره‌وری خاک و هدررفت آب می‌شود.

وی افزود:  آبیاری غرقابی ضررهایی دارد، در آبیاری غرقابی، آب با فشار زیادی وارد زمین می‌شود، هر یک متر ارتفاع آب معادل یک اتمسفر فشار دارد، در این روش، حدود هفت تا ۱۰ سانتی‌متر آب‌روی سطح زمین باقی می‌ماند، این حجم بالای آب چندین مشکل جدی را به همراه دارد.

 مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بیجار با اشاره به اینکه اولین مشکل پدیده «لیچینگ» یا همان شستشوی مواد مغذی خاک است، ادامه داد: وقتی آب زیادی روی زمین وجود داشته باشد، عناصر مغذی ضروری برای گیاهان، مانند پتاسیم، فسفر، کلسیم و منیزیم از لایه‌های سطحی خاک شسته شده و به لایه‌های عمیق‌تر منتقل می‌شوند، این امر باعث کاهش تدریجی حاصلخیزی خاک می‌شود و در نهایت، عملکرد محصول را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: پس این روش فقط مصرف آب را افزایش نمی‌دهد، بلکه خاک را هم از نظر حاصلخیزی ضعیف می‌کند، اینجا است که منظور از عنوان «قاتِل خاموش» مطرح می‌شود، آبیاری غرقابی به مرور زمان و بدون اینکه کشاورز متوجه شود، خاک را از عناصر مغذی ضروری خالی می‌کند، این موضوع نه‌تنها باعث کاهش عملکرد محصول می‌شود، بلکه در بلندمدت عمر زمین‌های کشاورزی را نیز کوتاه می‌کند.

محمدپناه با تشریح اینکه فقط مواد مغذی از بین نمی‌روند، بلکه خاک هم دچار مشکلات فیزیکی می‌شود، گفت: یکی دیگر از مشکلات این روش، سفت‌شدن خاک است وقتی آب به طور مداوم و با حجم زیادی وارد خاک می‌شود، ذرات خاک فشرده شده و منافذ موجود در خاک که نقش تنفسی دارند مسدود می‌شوند.

وی ادامه داد: این منافذ مسیرهایی برای ورود هوا به داخل خاک هستند و وجود آنها برای فعالیت میکروارگانیسم‌های خاکی و تنفس ریشه گیاهان ضروری است، وقتی این منافذ بسته شوند، ریشه گیاهان قادر به تنفس نیستند و در نهایت، رشد گیاه کند می‌شود و حتی ممکن است گیاه مرده یا بیمار شود.

 مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بیجار اظهارکرد: پس آبیاری غرقابی فقط یک مسئله کمّی نیست، بلکه کیفیت خاک و گیاه را هم تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، در واقع با یک مسئله چندبعدی روبرو هستیم، اولاً آب هدر می‌رود، ثانیاً خاک دچار کاهش حاصلخیزی می‌شود، ثالثاً گیاهان به دلیل کمبود هوای ریشه ضعیف می‌شوند، در نهایت تمام این عوامل منجر به کاهش عملکرد و افزایش هزینه‌های تولید می‌شوند.

وی یادآور شد: نقش آموزش و انتقال فناوری در کشاورزی در این حوزه اهمیت زیادی دارد، باید کشاورزان را با روش‌های جدید آبیاری مانند دَمکارت، قطره‌ای و بارانی آشنا شوند، این روش‌ها نه‌تنها مصرف آب را تا ۵۰ درصد کاهش می‌دهند، بلکه اجازه نمی‌دهند مواد مغذی شسته شوند و خاک دچار فرسایش فیزیکی شود.

محمدپناه با توضیح اینکه در سطح دولتی و محلی، نیازمند ایجاد انگیزه‌هایی هستیم که کشاورزان به سمت استفاده از این فناوری‌ها حرکت کنند، گفت: این انگیزه‌ها می‌تواند شامل تسهیلات قرض‌الحسنه، یارانه‌های فنی و آموزش‌های مستمر باشد.

وی افزود: پیام جهادکشاورزی شهرستان بیجار به تمام کشاورزان این است که به فکر بلندمدت باشند، یک روز آب کمتری در اختیار خواهیم داشت و خاک‌های ما هم ارزشمندتر خواهند شد، اگر الان اقدام نکنیم، فردا شاهد کاهش شدید تولید و حتی بی‌حاصلی خاک خواهیم بود، به تصمیم‌گیران می‌گویم سرمایه‌گذاری در آموزش، فناوری و زیرساخت‌های آبیاری هوشمند، یک سرمایه‌گذاری در آینده کشاورزی کشور است، این یک امر استراتژیک است و نباید آن را فراموش کنیم.

انتهای خبر/