به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، یکی از جلوه‌های کمتر دیده‌شدهٔ این ارتباط، ارادت عمیق مردم کردستان به امام رضا (ع) و خاندان ایشان است ارادتی که از دل تاریخ‌گذشته و تا به امروز در جان مردم این دیار زنده مانده است.

یکی از دلایل اصلی این پیوند معنوی، وجود بارگاه نورانی حضرت هاجر خاتون، خواهر بزرگوار امام رضا (ع) در شهر سنندج است. 

هاجر خاتون، بانویی باکرامت از سلالهٔ پاک علوی، در دوره‌ای از تاریخ به دلایل امنیتی و سیاسی از مدینه هجرت کرد و سرانجام در دیار کردستان آرام گرفت.

 مردم سنندج، و به‌طورکلی مردم کردستان، از دیرباز با احترام و عشق خاصی به این بانوی بزرگوار نگریسته‌اند و آرامگاه ایشان را نه‌تنها زیارتگاه، بلکه مأمن و پناهگاه معنوی خود دانسته‌اند.

هم‌زمان با سالروز شهادت امام رضا (ع)، فضای شهرهای کردستان رنگ‌وبوی دیگری می‌گیرد مساجد، تکایا، حسینیه‌ها و به‌ویژه حرم حضرت هاجر خاتون میزبان مراسم‌های سوگواری و عزاداری ویژه‌ای هستند.

 مردم، اعم از شیعه و سنی، با یک حس مشترک از دلدادگی به خاندان پیامبر (ص)، در این آیین‌ها شرکت می‌کنند و این وحدت معنوی، صحنه‌هایی ناب از انسجام مذهبی و فرهنگی خلق می‌کند.

در کردستان، احترام به اولیای الهی و خاندان پیامبر، یک سنت ریشه‌دار است هرچند بافت جمعیتی استان متشکل از اقوام و مذاهب گوناگون است؛ اما همگی در یک نکته اشتراک دارند و آن عشق به خاندان پیامبر است.

 همین ویژگی باعث شده است که مراسم‌های مربوط به اهل‌بیت (ع)، حتی فراتر از مرزهای مذهبی، در دل مردم جای گرفته باشد شهادت امام رضا (ع) هم یکی از آن مناسبت‌هایی است که در قلب مردم جایگاه ویژه دارد.

حضور حضرت هاجر خاتون در سنندج، علاوه بر بُعد تاریخی و دینی، جنبه‌ای هویتی نیز برای مردم منطقه دارد.

 بسیاری از خانواده‌های سنندجی و کرد، نام فرزندان دختر خود را به یاد آن بانوی بزرگ، "هاجر" می‌گذارند این نام‌گذاری‌ها، صرفاً یک انتخاب نیست، بلکه نشانه‌ای از پیوند عمیق فرهنگی و احساسی مردم با آن شخصیت تاریخی است.

جالب است بدانیم که حضرت هاجر خاتون در ذهن و زبان عامهٔ مردم کردستان، تنها به‌عنوان یک شخصیت تاریخی شناخته نمی‌شود او "مادر معنوی شهر" است، پناهگاه حاجتمندان، و نوری که بر فراز کوه‌های غرب ایران می‌درخشد. 

زیارت حرم ایشان در روزهای خاصی از سال، از جمله روز شهادت امام رضا (ع)، شکوهی دیگر دارد مردم با نذورات، عزاداری‌ها و پخش نذری در اطراف حرم، به یاد امام رضا (ع) و خواهر گرامی‌اش، آیینی باشکوه برگزار می‌کنند.

این ارتباط میان مردم کردستان و خاندان اهل‌بیت (ع)، نمادی از پیوستگی جغرافیای مذهبی و فرهنگی ایران است از مشهد تا سنندج، از خراسان تا کردستان، خطی نورانی کشیده شده که دل‌های مردم را به هم متصل می‌کند. این خط نه با زبان سیاست، بلکه با زبان دل، عشق، و ایمان شکل‌گرفته است.

شهادت امام رضا (ع)، نه‌تنها یادآور درد و غربت آن امام همام است، بلکه فرصتی است برای مرور گنجینه‌های کمتر شناخته‌شدهٔ تاریخ اسلام در گوشه‌گوشهٔ این سرزمین و حضرت هاجر خاتون، یکی از آن گوهرهای پنهان است که حضورش در کردستان، برکت و معنویتی خاص به این دیار بخشیده است.

در این روزهای غم، مردم کردستان در کنار دیگر ایرانیان، دل‌های خود را روانهٔ مشهد می‌کنند، اما درعین‌حال، گرد حرم هاجر خاتون جمع می‌شوند تا با اشک و زمزمه، یاد امام رضا (ع) را زنده نگه دارند چرا که عشق به اهل‌بیت (ع) محدود به جغرافیا نیست، بلکه جاری در دل‌های پاک است.

نویسنده: سیده مریم حسینی کارشناس مسائل فرهنگی