محمدرضا قربانی با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، اظهار داشت: غار کمتاران بیجار شاهد خاموش تاریخ و سکونتگاه اجداد ما، غارها با دیوارهای طبیعی و دهانه‌های محافظت‌شده، بهترین گزینه را فراهم می‌کردند، انسان‌های نخستین در دوران پارینه‌سنگی و نوسنگی، برای پناه‌گرفتن از سرمای سخت زمستان، باران، وحشی‌ترین حیوانات و همچنین حفظ دام‌های خود، به دنبال مکان‌های امن می‌گشتند.

مدیرانجمن پاکبانان طبیعت گروس افزود: در واقع، غارها تنها یک مکان پناهگاهی نبودند، بلکه مرکز زندگی، فرهنگ، و حتی مذهب انسان‌های اولیه بودند، بسیاری از غارهای جهان، از جمله لاسکو در فرانسه یا آلتامیرا در اسپانیا، شاهد نقاشی‌های باستانی هستند که نشان از آغاز هنر و معنویت انسان دارند.

مدیر انجمن پاکبانان طبیعت گروس با اشاره به اینکه می‌توان گفت غارها، نوعی سند تاریخی خاموش هستند، توضیح داد: غارها، سندهای خاموش زمین هستند، شرایط ویژه دمایی، رطوبت و تاریکی درون غارها باعث می‌شود که مواد آلی و معدنی موجود در آن‌ها با سرعت بسیار کمی تجزیه شوند.

وی افزود: این یعنی بقایای اسکلتی، ابزارهای سنگی، دوده‌های آتشگاه‌ها، و حتی بقایای گیاهی می‌توانند هزاران سال دوام بیاورند.

قربانی گفت: به همین دلیل، هر غاری که کاوش شود، مانند یک کتاب بسته از تاریخ است، کافی است بادقت و علم کافی آن را باز کنیم، تا داستانی از زندگی اجدادمان را بخوانیم. حفظ این غارها، در واقع نوعی احترام به تاریخ، هویت و ریشه‌های انسانی ما است.

وی با این سؤال که بیایید به غار کمتاران بیجار بپردازیم، این غار کجاست و چه اهمیتی دارد؟ تصریح کرد: غار کمتاران در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال شرقی شهر بیجار، در دامنه‌های زاگرس و نزدیک به رودخانه قزل اوزون قرار دارد، این غار یک سکونتگاه قدیمی دوطبقه است که نشان از استفاده طولانی‌مدت انسان‌ها از آن دارد.

مدیرانجمن پاکبانان طبیعت گروس اظهار کرد: بر اساس یافته‌های اولیه، این غار در دوره‌های مختلف تاریخی، از جمله دوران نوسنگی و شاید حتی دوران تاریخی اخیر، به‌عنوان پناهگاهی برای دامداران محلی و کوچ‌نشینان استفاده شده است.

وی ادامه داد: اثرات دیوارهای سنگی، بقایای آتشگاه‌ها، و ابزارهای ساده سنگی که در مجاورت آن یافت شده، همه نشان از فعالیت انسانی گسترده در این منطقه دارند.

قربانی گفت: چیزی که غار کمتاران را بیشتر جالب می‌کند، موقعیت جغرافیایی آن است، نزدیکی به رودخانه، دسترسی به آب، و دید باز به اطراف، آن را به یک نقطه راهبُردی برای زندگی در گذشته تبدیل کرده است.

وی خاطرنشان کرد: ۱۶ مرداد امسال، این غار مورد بازدید مسئولان شهری و محیط‌زیستی قرار گرفت، این بازدید یک گام بسیار مهم و نمادین بود، تیمی متشکل از مسئولان شهرداری بیجار، اداره میراث‌فرهنگی استان کردستان و نمایندگان انجمن‌های محیط‌زیستی منطقه، غار کمتاران را پایش کردند.

مدیر انجمن پاکبانان طبیعت گروس افزود: هدف اصلی این بود که از وضعیت فعلی غار، از نظر امنیت سازه‌ای و تخریب احتمالی بازدید شود، از تهدیدهایی مانند حفاری‌های غیرمجاز، آلودگی، و تخریب توسط افراد سودجو جلوگیری شود، اهمیت این اثر طبیعی تاریخی به مردم و مسئولان یادآوری شود.

وی با اشاره به اینکه همچنین پیشنهاد شد که غار کمتاران به‌عنوان یک پروژه توسعه فرهنگی - گردشگری مطالعه شود، توضیح داد: یعنی نه‌تنها حفاظت از آن ضروری است، بلکه می‌توان با برنامه‌ریزی علمی، آن را به یک مقصد گردشگری آموزشی تبدیل کرد.

قربانی ادامه داد: می‌توان از این غار به‌عنوان یک جاذبه گردشگری استفاده کرد، اما با شرط حفظ اصالت و عدم تخریب، تبدیل غار به جاذبه گردشگری به معنای ساخت بلوک‌های بتنی یا نصب نورپردازی‌های مصنوعی نیست، منظور ما گردشگری پایدار و آموزشی است.

وی ادامه داد: تصور کنید مدرسه‌ای از بیجار بیاید و دانش‌آموزان در کنار غار، درباره تاریخ بشر، فرهنگ کوچ‌نشینی، و اهمیت حفاظت از محیط‌زیست آموزش ببینند، یا گردشگران، با راهنمایی متخصص، وارد فضایی شوند که هزاران سال از تاریخ انسان را در خود جای‌داده است.

مدیر انجمن پاکبانان طبیعت گروس با عنوان اینکه این نوع گردشگری، نه‌تنها به اقتصاد منطقه کمک می‌کند، بلکه هویت فرهنگی مردم را تقویت می‌کند، توضیح داد: در سال‌های اخیر، شاهد تخریب‌های غیرمجاز در بسیاری از مناطق طبیعی کردستان بوده‌ایم، بعضی افراد به دنبال استخراج سنگ یا گچ از دامنه‌های کوه، بدون توجه به ارزش تاریخی و زیست‌محیطی، دست‌به‌کار می‌زنند، غار کمتاران هم در معرض این خطر است.

وی افزود: همین‌که این غار هنوز ثبت ملی نشده، نشان از کم‌توجهی رسمی به آن دارد، ما به‌عنوان فعالان محیط‌زیستی و فرهنگی، خواهان ثبت فوری این اثر در فهرست میراث طبیعی و تاریخی کشور هستیم و از اداره کل میراث‌فرهنگی خواسته‌ایم که اقدامات لازم را انجام دهد.

قربانی یادآور شد: غار کمتاران، تنها یک حفره در کوه نیست، این غار، خانه اجداد ما بوده است، این غار، شاهد سکونت اولیه انسان در این سرزمین است، اگر امروز به آن احترام نگذاریم، فردا دیگر هیچ شاهدی از این تاریخ نخواهیم داشت.

وی افزود: این غار را تحت حفاظت قرار دهید، آن را به پروژه‌های بتنی و توسعه‌های کوتاه‌مدت فروندهید، به مردم می‌گویم این غار، ملک شما است، آن را حفظ کنید، از آن دفاع کنید و فرزندانتان را به آن معرفی کنید، چون تاریخ ما در این غارها زنده است و ما موظفیم آن را زنده نگه داریم.

انتهای خبر/