به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، در قلب شهر سنندج، جایی که تاریخ و معنویت درهم می‌تند و ردّ پای قرن‌ها فرهنگ و ایمان بر سنگ‌فرش کوچه‌ها نشسته است، بنایی می‌درخشد که نه‌تنها به‌عنوان یک مرکز زیارتی، بلکه چون نگینی پرنور در میان جاذبه‌های گردشگری کردستان می‌تابد؛ امامزاده پیر عمر، این مکان مقدس که نامش با هویت و باور مردم این خطه گره خورده، هر روز میزبان زائرانی است که برای آرامش دل، نیایش و لمس تاریخ، قدم در آن می‌گذارند.

تاریخ بنای امامزاده پیر عمر، مجموعه‌ای از روایت‌ها، باورها و اسناد است. هرچند انتساب صاحب این آرامگاه به خاندان علوی بیشتر بر پایه اعتقادات مردم است تا مدارک تاریخی قطعی، اما آنچه مسلم است، اهمیت این مکان در حافظه فرهنگی کردستان است.

 بنای اصلی در سال ۱۰۴۶ هجری قمری و در دوران حکومت سلیمان‌خان اردلان ساخته شد؛ دورانی که سنندج تازه رونقی دوباره یافته بود و خانه‌ها، مساجد و عمارت‌های بزرگ در آن قد می‌کشیدند.

ثبت این بنا در فهرست آثار ملی با شماره ۲۶۱۵، نه‌تنها ارزش تاریخی آن را تأیید می‌کند، بلکه جایگاهش را در میان بناهای شاخص مذهبی–فرهنگی کشور مستحکم کرده است و پیرامون امامزاده، آرامگاه خاندان‌های سرشناس سنندج قرار گرفته؛ خاندانی که بخشی از هویت سیاسی و اجتماعی این شهر را شکل داده‌اند.

امامزاده پیر عمر در محله قدیمی قطارچیان و در کوچه‌ای که نام خود آرامگاه را بر پیشانی دارد، واقع شده است. قرار گرفتن این بنا در بافت اصیل سنندج، جذابیت دیگری برای گردشگران محسوب می‌شود؛ چرا که مسیر رسیدن به امامزاده، خود روایتی از تاریخ است.

رازهای معماری یک یادگار کهن

آنچه بیش از همه نگاه بازدیدکنندگان را به خود جذب می‌کند، شکوه معماری امامزاده پیر عمر است؛ معماری‌ای تلفیقی که ردّ پای سبک سلجوقی، صفوی و حتی آرایه‌های دوره‌های بعد در آن دیده می‌شود.

گنبد هشت‌ضلعی بنا، یکی از نمونه‌های کم‌نظیر مهندسی سنتی در کردستان است؛ گویی هر ضلع آن، دریچه‌ای است به آسمان ایمان مردم. کاشی‌کاری‌های ظریف با نقوش گیاهی و هندسی، در کنار خطوط قرآنی و عباراتی در مدح پیامبر اکرم(ص)، روحی قدسی به گنبد بخشیده‌اند.

درون بنا با آینه‌کاری‌های چشم‌نواز تزیین شده؛ انعکاسی از نور که فضای داخلی را به دریایی از روشنایی بدل می‌کند، ارسی‌های چوبی با شیشه‌های رنگین، نور خورشید را به هزار رنگ می‌شکنند و حال‌وهوایی شاعرانه و آرامش‌بخش پدید می‌آورند و گچبری‌های حاشیه گنبد و خط بنایی، بر زیبایی بنا افزوده و مهارت استادکاران کردستان را به نمایش می‌گذارد.

حیاط امامزاده، با درختان کهنسال و سایه‌سار دلنشینشان، محوطه‌ای روحانی برای استراحت و نیایش زائران فراهم کرده است؛ حیاطی که در بهار، بهشتی رنگارنگ و در پاییز، تابلویی هزاررنگ است.

محوطه پیرامون امامزاده تنها به بازدید از یک آرامگاه ختم نمی‌شود؛ بلکه مجموعه‌ای از دیدنی‌ترین نقاط سنندج در چند قدمی آن قرار دارند.

موزه سنندج با آثار تاریخی ارزشمندش، عمارت آصف وزیری، خانه خسروآباد و خانه حبیبی، همگی از جمله بناهایی هستند که گردشگران می‌توانند در ادامه بازدید از امامزاده به آن‌ها سر بزنند. این نزدیکی، مجموعه پیر عمر را به یکی از کامل‌ترین مسیرهای گردشگری شهر تبدیل کرده است.

نکات بازدید؛ تجربه‌ای آرام و به‌یادماندنی

ورود به امامزاده پیر عمر برای همه شهروندان و مسافران رایگان و در تمام ساعات روز امکان‌پذیر است. ساعت‌های صبح و عصر به‌دلیل خلوتی بیشتر، زمان مناسب‌تری برای گردشگران به شمار می‌رود.

با توجه به آب‌وهوای معتدل کردستان، بهار و پاییز بهترین فصل‌ها برای بازدید هستند؛ زمانی که طبیعت سرسبز حیاط و کوچه‌های اطراف، زیبایی این مکان را دوچندان می‌کند.

رعایت احترام در هنگام ورود به حرم، پوشش مناسب، آرام صحبت کردن و رعایت نظافت محیط از توصیه‌های ضروری است.

همچنین در اطراف حرم سوغات‌فروشی‌هایی قرار دارد که صنایع‌دستی، شیرینی‌های محلی و خشکبار کردستان را عرضه می‌کنند و فرصت خوبی برای خرید یادگاری‌های ارزشمند فراهم می‌آورند.

پیر عمر؛ تنها یک زیارتگاه نیست

فراتر از ظاهر باشکوه و تاریخی این بنا، نقش اجتماعی و فرهنگی امامزاده پیر عمر در میان مردم کردستان بسیار برجسته است. سال‌هاست که پنجشنبه‌ها و جمعه‌ها، صدای ختم قرآن، مولودی‌خوانی و نذورات مردمی از این حرم به گوش می‌رسد.

در روزهای سخت و بحران‌های اجتماعی، امامزاده پناهگاهی برای آرامش مردم بوده و بسیاری آن را خانه دوم خود می‌دانند؛ جایی که امید و آرامش را زنده نگه می‌دارد.

این مکان مقدس، همچنان در انتقال فرهنگ، باورها و سنت‌های دیرینه کردها نقش مهمی دارد؛ نقشی که نسل‌های متوالی آن را حفظ کرده و گویی هر آجر و هر کاشی بنا، حامل بخشی از داستان مردم این دیار است.

امامزاده پیر عمر، تنها یک مقصد مذهبی یا یک بنای تاریخی نیست؛ بلکه آیینه‌ای از هویت کردستان است، بلکه بنایی که در گذر زمان، با شکوه معماری و تقدس فضای خود، هم نگاه گردشگران را ربوده و هم دل مردم را پیوندی دوباره با ریشه‌های معنوی‌شان داده است و قدم زدن در این مکان، سفری است از تاریخ به امروز؛ از سکوت سنگ‌ها تا نجواهای زائران.

 
انتهای خبر/