به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، بز مرخز محلی حیوانی، زرنگ با بدنی متناسب و جثه نسبتاً کوچک که در مناطق کوهستانی پرورش می‌یابد، در این نژاد سر متوسط حدقه برجسته گوش‌های نسبتاً بلند و پاهای کوتاه و قوی دارند، در نرها شاخ طویل و پیچیده و در ماده‌ها کوتاه با پیچش ملایم و به شکل‌های متفاوت دیده می‌شود.

 بز مرخز کردستان یکی از نژادهای بومی استان کردستان شناخته می‌شود، از پرورش این نژاد بومی می‌توان به تولید گوشت، الیاف باارزش موهر و شیر اشاره کرد، لازم به ذکر است که نژاد بز مرخز امروزه در کشور در حال انقراض قرار دارد.

 با تلاش و همت ارشدی، کارآفرین و دامدار بومی شهرستان دهگلان، بز مرخز، یکی از گونه‌های اصیل بز در استان کردستان شناخته شده و از خطر انقراض نجات‌یافته است.

 حسن ارشدی کارآفرین و دامدار دهگلانی در گفتگو با کردتودی، اظهار داشت: در ابتدا از ۱۸ رأس بز مرخز، این نژاد کمیاب با حمایت جهاد کشاورزی شهرستان دهگلان برای پرورش شروع کردم و در حال حاضر ۷۵۰ رأس از این نوع بز در شهرستان موجود می‌باشد.

 ارشدی دامداری پویا و خودکفاست که خوراک دام‌های خود را نیز در مجتمع‌های پیرامون تولید می‌کند.

 ارشدی در ادامه افزود: یونجه و کاه موردنیاز حیوانات را خودمان تهیه می‌کنیم، البته مقداری جو موردنیاز را خریداری می‌کنیم، اما به دلیل اینکه مقدار جو دریافتی ما کم است، جهاد کشاورزی شهرستان مقدار موردنیاز را تأمین می‌کند.

 این کشاورز و دامدار دهگلانی گفت: از حدود ۵ سال پیش دامداری را آغاز و بااطلاع از اینکه نژاد بز مرخز در حال انقراض است، چند رأس دام از این نژاد خریده و مشغول پرورش آن شدم.

 ارشدی، کشاورز و دامدار دهگلانی بیان کرد: از بز مرخز این نژاد اصیل علاوه بر شیر، گوشت و پشم که از مهم‌ترین خواص این بز است و در تولید لباس‌های اصیل کردی نظیر (مه ره ز) مورداستفاده قرار می‌گیرد.

 ارشدی بیان داشت: شنیده بودم که از این نژاد در کشورم ۱۵۰ رأس وجود دارد، با کمک جهاد کشاورزی توانستم ۱۸ رأس بز مرخز را خریداری کنم، با بودجه شخصی به کارم توسعه داده و تا به ۷۵۰ رأس برسانم.

 این کشاورز و دامدار نمونه گفت: از این تعداد بالغ بر ۷۰ راس را به سایر روستاهای شهرستان برای نسل گیری و توسعه پرورش بز مرخز داده‌ایم، بز مرخز جدای از تولیدمثل در صنایع تبدیلی نظیر تولید لباس و پوشاک مورداستفاده قرار می‌گیرد.

 ارشدی در ادامه اضافه کرد: در این کار برای حدود ۱۰ نفر به‌صورت مستقیم اشتغال‌زایی صورت‌گرفته و بالغ بر ۲۵ خانم نیز در شهرستان بانه به کار ریسندگی و بافندگی مشغول هستند.

 وی در ادامه با اشاره به حمایت از زنان بی‌سرپرست و بی‌بضاعت شهرستان، ابراز داشت: ما زنان بی‌سرپرست و بی‌بضاعت شهرستان بانه را تحت حمایت خود قرار داده و در حال حاضر مشغول به کار ریسندگی و بافندگی هستند.

 ارشدی در ادامه خاطرنشان کرد: ضمن پرورش بز مرخز نژاد کمیاب در کشور، از شیر، پشم و گوشت آن استفاده می‌شود.

 ارشدی اظهار کرد: با استفاده از روش‌های علمی هم‌زمان‌سازی، تولیدمثل در این دامداری و در طی ۱۰ روز ۹۰ بزغاله به دنیا آمدند.

 ارشدی در ادامه بیان کرد: بزهای پرورش‌یافته از یک نژاد اما در چهاررنگ متفاوت شامل سفید، قهوه‌ای، سیاه و نباتی هستند، هر کدام از رنگ‌ها جفت‌گیری را انجام داده و رنگ منحصربه‌فرد خود را به دنیا آورده‌اند.

 ارشدی به مطالباتش با مسئولان اشاره کرد و افزود: از مسئولان انتظار دارم از ما حمایت‌های لازم را به عمل‌آورند، من با هزینه شخصی خودم کار را شروع و آن را توسعه داده‌ام، از مسئولان می‌خواهم برای پرورش بز مرخز که از نژاد کمیاب کشور نیز هست، تسهیلاتی را برای دامداران در نظر بگیرند.

 ارشدی ابراز کرد: ما به جز دامپروری و دامداری در سایر فعالیت‌های کشاورزی نیز هستیم، در زمین‌هایی که دارم، برداشت جو بالغ بر ۱۶۰ تن، سیب‌زمینی به مقدار ۶۰۰ تن، یونجه ۱۸۰ تن و کاه گندم و جو نیز به میزان ۱۰۰ تن در سال صورت می‌گیرد.

 وی در پایان یادآوری کرد: بزهای ماده در چهار مرحله جفت‌گیری می‌کنند، مرحله اول زایمان تمام شده و در مرحله دوم، سوم و چهارم نیز تا ۱۵ روز دیگر به‌صورت هم‌زمان و در ظرف یک هفته هم‌زمان زایمان خواهند کرد.

 فردین مفاخری، مسئول امور دام و طیور جهاد کشاورزی شهرستان دهگلان افزود: پرورش بز مرخز علاوه بر اشتغال در زمینه دامداری، توانسته اشتغال بسیاری از زنان را در حوزه ریسندگی و بافندگی فراهم آورد.

 مفاخری در ادامه اضافه کرد: جهاد کشاورزی دهگلان نیز از زنان فعال در زمینه‌های ریسندگی و بافندگی با ایجاد تعاونی و معرفی جهت دریافت تسهیلات حمایت خواهد کرد.

 فردین مفاخری، مسئول باغات و دامپروری جهاد کشاورزی شهرستان دهگلان اشاره کرد: در سال‌های اخیر، دامداران به‌خصوص پرورش‌دهندگان دام‌های سبک به این نتیجه رسیده‌اند که تنها باتکیه‌بر روش‌های معمولی دامداری نمی‌توانند افزایش درآمدی داشته باشند.

 مفاخری، تأکید داشت: مؤلفه‌های مختلفی برای افزایش یک دامدار وجود دارد، یکی از این مؤلفه‌ها بهبود تولیدمثل دام یا افزایش تولیدمثل دام و راندمان تولیدمثل است که به معنای آن است که یک دامدار در طول یک دوره چه تعداد می‌تواند از دام‌هایش بره بگیرد و از این تعداد بره چه تعدادی می‌توانند بزرگ شده و به فروش برسند.

 مفاخری، عنوان کرد: از دیگر مؤلفه‌های بهبود تولیدمثل دام، هم‌زمان‌سازی فحلی است که با استفاده از هورمون ساختار خود بدن دام و طبق تحقیقات علمی صورت‌گرفته، تعداد دام ماده و بره‌های هم سن‌وسال در یک‌زمان کوتاه به دنیا بیایند.

 وی اضافه نمود: این عمل موجب می‌شود تا مدیریت تغذیه دام‌ها و کنترل بیماری دام‌ها، کارگر، فروش دام‌ها، برای دامدار آسان‌تر شود، با این اقدام به درآمد دامدار افزوده می‌شود.

 فردین مفاخری افزود: دامداری ارشدی تحت عنوان تعاونی ۳۶۱۸ در مدت چندین سال است که به دلیل رغبت بالای مسئول دامداری نسبت به پرورش دام سبک از نوع بز در پرورش بز مرخز فعالیت دارد.

 مفاخری بیان نمود: بزهایی که در این دامداری نگهداری می‌شوند از چند نژاد هستند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به بز نژاد مرخز، آلپاین و سانن اشاره کرد.

 رئیس جهاد کشاورزی شهرستان دهگلان عنوان کرد: تولید علوفه مهم‌ترین عامل رشد در دامداری است، سالانه بالغ بر ۲۰ هزار تن علوفه در این شهرستان تولید می‌شود.

 مسعود حیدریان در ادامه مطلب یادآور شد: در شهرستان دهگلان بالغ بر ۴۰ هزار هکتار از مراتع درجه یک و دو قرار دارند که حدود ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار به کشت نباتات علوفه‌ای اختصاص‌داده‌شده است و غلات نیز در بالغ بر ۸۰ هزار هکتار کشت می‌شود.

 بز مرخز تنها نژاد تولیدکننده پشم موهر است که از پشم آن در تولید لباس کردی مه ره ز استفاده می‌شود، همچنین به دلیل تولید شیر، گوشت و پشم آن، زمینه مناسبی را برای درآمدزایی دامداران فراهم آورد، صنعتی که به اشتغال پایدار کمک کرده و زمینه اشتغال‌های جانبی را نیز به وجود می‌آورد.

انتهای خبر/