به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، در دل کوه‌های زاگرس، جایی که طبیعت سرسبز و آب‌وهوای معتدل، بیجار را به یکی از جاذبه‌های گردشگری غرب ایران تبدیل کرده، امروز شاهد تحولی عمیق و ساختاری در بستر اقتصاد منطقه هستیم؛ تحولی که فراتر از مرزهای محلی است و می‌تواند نقشی کلیدی در بازتعریف نقشه صنعتی کشور ایفا کند.

شهرستان بیجار، با داشتن ذخایر غنی آهن‌دار در معدن چادرملو یکی از بزرگ‌ترین معادن آهن ایران امروز تنها به‌عنوان یک مقصد گردشگری یا منطقه‌ای کشاورزی شناخته نمی‌شود، بلکه به‌عنوان یکی از قطب‌های نوظهور تولید فولاد در کشور مطرح است، بلکه پتانسیل آن را دارد که رشد صنعتی را از پایتخت به کردستان منتقل کرده و الگویی برای توسعهٔ متوازن در ایران رقم بزند.

این تحول، نه‌تنها افق‌های جدیدی را برای اشتغال‌زایی و رونق اقتصادی محلی گشوده، بلکه پتانسیل آن را دارد که زنجیره ارزش فولاد را از معدن تا شمش، به‌صورت یکپارچه و پایدار در این منطقه مستقر کند، در این میان، سؤالی فراتر از مرزهای بیجار مطرح می‌شود، آیا این شهرستان کردنشین می‌تواند به‌عنوان پلی بین منابع معدنی غنی غرب کشور و نیازهای فزاینده صنعت فولاد ایران عمل کرده و حتی نقشی فراتر از آن ایفا کند؟ آیا می‌تواند الگویی برای انتقال رشد اقتصادی و صنعتی از پایتخت به مناطق محروم و کم‌بهره کشور باشد؟

پاسخ به این پرسش‌ها در گرو شناخت عمیق از ظرفیت‌های ذاتی بیجار است، معدن چادرملو با ذخایر تخمینی بالغ بر ۱٫۸ میلیارد تن سنگ‌آهن با عیار متوسط حدود ۴۵ درصد، تنها یک منبع معدنی نیست، بلکه یک سرمایه ملی است که می‌تواند ستون فقرات صنعت فولاد ایران را تقویت کند.

اما تاکنون، بخش عمده‌ای از این ذخایر یا به‌صورت خام صادر شده یا با فراوری ناقص، ارزش افزوده کمی برای منطقه به همراه داشته است، امروز با تکمیل طرح‌های کلان صنعتی مانند کارخانه فراوری چادرملو و راه‌اندازی کارخانه‌های تولید آهن اسفنجی و فولاد در مجاورت معدن، زمینه‌های لازم برای ایجاد یک زنجیره تولیدی بسته فراهم شده است.

این زنجیره، از استخراج سنگ‌آهن در معدن آغاز شده، در فراوری به کنسانتره تبدیل می‌شود، سپس در کوره‌های گازی به آهن اسفنجی تبدیل شده و در نهایت به شمش فولاد تبدیل می‌گردد، هر یک از این مراحل، نه‌تنها ارزش افزوده اقتصادی قابل‌توجهی ایجاد می‌کند، بلکه زمینه‌ساز اشتغال مستقیم و غیرمستقیم برای هزاران نفر در منطقه خواهد بود.

اما فراتر از ابعاد اقتصادی، این تحول صنعتی در بیجار گروس می‌تواند الگویی برای عدالت فضایی و توسعه متوازن در ایران باشد، سال‌هاست که رشد اقتصادی و صنعتی ایران حول محورهای بزرگی مانند تهران، اصفهان، خوزستان و خراسان متمرکز بوده و مناطقی مانند کردستان، علی‌رغم داشتن منابع غنی، از این جریان بهره‌مند نشده‌اند.

ایجاد یک قطب صنعتی فولاد در بیجار، نه‌تنها می‌تواند جلوی مهاجرت جوانان به کلان‌شهرها را بگیرد، بلکه می‌تواند به‌عنوان موتور محرکه‌ای برای رشد صنایع وابسته از حمل‌ونقل و ماشین‌آلات تا خدمات فنی و مهندسی عمل کند، این رشد اگر با برنامه‌ریزی هوشمند، حمایت دولتی و مشارکت‌بخش خصوصی همراه باشد، می‌تواند الگویی برای انتقال توسعه از پایتخت به مناطق محروم باشد؛ الگویی که در آن، ثروت‌های زیرزمینی به‌جای صادرات خام، در همان منطقه فراوری شده و به‌عنوان موتور رشد داخلی عمل کنند.

البته این مسیر فاقد چالش نیست، کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل، نیاز به سرمایه‌گذاری پایدار، مسائل زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های معدنی و صنعتی، و همچنین ضرورت آموزش نیروی انسانی متخصص از جمله موانعی هستند که باید با همکاری همه‌جانبه دولت، بخش خصوصی و جامعه محلی برطرف شوند.

عدم خام‌فروشی در صنعت فولاد نه‌تنها یک اصل اقتصادی، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای تحقق توسعه پایدار و افزایش ارزش افزوده ملی است، فروش خام سنگ‌آهن یا کنسانتره بدون فراوری، معادل صادرات ثروت زیرزمینی با حداقل سود و حداکثر اتلاف منابع است؛ درحالی‌که همین ماده اولیه، در صورت تبدیل به محصولات نهایی مانند شمش، ورق یا مقاطع فولادی، می‌تواند چندین برابر ارزش اقتصادی ایجاد کند.

این رویکرد، علاوه بر افزایش درآمدهای ارزی، زمینه‌ساز اشتغال‌زایی گسترده، رشد صنایع وابسته و کاهش وابستگی به واردات محصولات فولادی است.

اما آنچه امیدوارکننده است، این است که بیجار امروز در آستانه‌ای از تحول تاریخی قرار دارد؛ تحولی که می‌تواند نه‌تنها سرنوشت این شهرستان را دگرگون کند، بلکه نقشی کلیدی در تقویت صنعت فولاد ملی و ایجاد تعادل جغرافیایی در توسعه اقتصادی ایران ایفا کند.

پروژه‌های مهمی مانند کارخانه آهن اسفنجی با ظرفیت یک‌میلیونی و ۶۰۰ هزار تن و کارخانه‌های گندله‌سازی کورانی و صبا امید هر یک با ظرفیت یک‌میلیونی تن در حال اجرا هستند که بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند. پیش‌بینی می‌شود این طرح‌ها تا سال آینده وارد مرحله بهره‌برداری شوند.

کارخانه آهن اسفنجی یاسوکند نیز حدود ۳۰۰ فرصت شغلی ایجاد می‌کند و مجموع دو پروژه بزرگ فولادی در این منطقه حدود ۶۰۰ نفر اشتغال پایدار فراهم خواهند کرد.

در این گزارش، به بررسی دقیق مراحل زنجیره تولید فولاد در بیجار، ظرفیت‌های موجود، چالش‌ها و فرصت‌های پیشرو می‌پردازیم و نشان می‌دهیم که چگونه این شهرستان می‌تواند از یک منطقه کم‌بهره، به یکی از قطب‌های صنعتی کشور تبدیل شود و درعین‌حال، الگویی برای عدالت اقتصادی و فضایی در ایران باشد.

عبور صبانور از ناترازی انرژی با رشد ۹ درصدی تولید کنسانتره

مجید ضیایی، مدیرعامل شرکت صبانور گفت: شرکت صبانور با عبور از چالش‌های تحریم و ناترازی انرژی، توانست تولید کنسانتره خود را ۹ درصد افزایش دهد، این شرکت با اجرای طرح‌های توسعه‌ای جدید، ظرفیت تولید را افزایش می‌دهد.

وی افزود: کارخانه گندله‌سازی صبا امید خاورمیانه در سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد و حدود ۴۰۰ فرصت شغلی جدید ایجاد می‌کند، صبانور با اجرای پروژه‌های راه‌سازی و زیرساختی در بیجار، مسیرهای دسترسی به معادن را بهبود می‌دهد و از ماشین‌آلات خود در امور عمرانی منطقه استفاده می‌کند.

مدیرعامل شرکت صبانور با اشاره به اینکه این شرکت با تخصیص بخشی از سود خالص به مسئولیت‌های اجتماعی، از توسعه مناطق محلی حمایت می‌کند و جایگاه برتر خود را در این حوزه حفظ می‌نماید، توضیح داد: پروژه بهسازی مسیر ۱۴ کیلومتری سه‌راه قجور تا یاسوکند در حال انجام است و با پیگیری فرماندار و نماینده محترم مجلس، مناقصه آن برگزار و در مرحله انتخاب پیمانکار قرار دارد.

عبور پیشرفت احداث کارخانه احیای مستقیم بیجار از ۵۵.۲ درصد
 
 کریم رستمی‌زاده مدیرعامل شرکت فولاد کردستان اعلام کرد: پیشرفت طرح احداث کارخانه احیای مستقیم بیجار تا پایان مرداد ۱۴۰۴، از ۵۵.۲ درصد عبور کرد.

وی افزود: بخش عمده پروژه‌های زیر ساخت طرح احداث کارخانه احیای مستقیم بیجار از جمله احداث پست و خط انتقال برق و همچنین خط آب‌رسانی به کارخانه، تا پایان امسال تکمیل می‌شوند، خط انتقال و ایستگاه تقلیل فشار گاز نیز در اوایل سال ۱۴۰۵ به بهر برداری می‌رسند. افزون بر این، احداث سالن ذوب و بخش مهمی از تأسیسات کارخانه مذکور آغاز شده‌اند.

مدیرعامل شرکت فولاد کردستان رویکرد این شرکت در راهبری طرح‌ها را تکمیل طرح‌های آهن اسفنجی و فولادسازی با حفظ روند پیوسته و بدون توقف عنوان کرد و تصریح کرد: باتوجه‌به اجرای بخش بیشتر طرح آهن اسفنجی و به‌ویژه موارد پیچیده، تجهیزات به‌تدریج وارد مرحله نصب می‌شود.

وی ادامه داد: از ویژگی‌های مثبت طرح آهن اسفنجی، امکان افزایش ظرفیت تا ۱۵ درصد بیشتر با صرف حداقل هزینه است، از این‌رو برنامه‌ریزی برای دستیابی به افزایش ظرفیت پس از بهره‌برداری انجام خواهد شد.

رستمی‌زاده با اشاره به رویکرد تأکید بر جذب و به‌کارگیری افراد بومی واجد شرایط برای تأمین نیروی انسانی طرح‌های فولاد کردستان گفت: در طرح آهن اسفنجی بیجار، هم‌اکنون ۲۵۰ نفر مشغول به کار هستند که پس از بهره‌برداری، به ۵۰۰ نفر اشتغال مستقیم و ۲۵۰۰ نفر اشتغال غیرمستقیم افزایش می‌یابد.

وی افزود: در طرح فولادسازی قروه نیز، اکنون در دوران ساخت ۲۰۰ نفر مشغول بوده و پس از بهره‌برداری، اشتغال مستقیم به ۱۲۰۰ نفر و اشتغال غیرمستقیم به ۵ هزار نفر خواهد رسید.

پیشرفت ۷۰ درصدی فاز اول کارخانه گندله‌سازی بیجار

ابوالقاسم مختاری اردکانی، مدیرعامل شرکت صبا امید غرب خاورمیانه گفت: بزرگ‌ترین واحد تولیدی این حوزه در غرب کشور امروز بیش از ۷۰ درصد پیشرفت در فاز اول کارخانه گندله‌سازی بیجار به ثمر نشسته است.

وی افزود: این طرح در ۲ فاز و با ظرفیت کلی ۳.۵ میلیون تن در سال در دست اجراست و قرار است فاز نخست آن در مرداد ۱۴۰۵ وارد مرحله تولید آزمایشی شود.

مختاری اردکانی با اشاره به تأمین زیرساخت‌های حیاتی پروژه، گفت: آب موردنیاز این واحد از طریق پساب شهرهای حسن‌آباد و یاسوکند تأمین می‌شود و گاز لازم نیز با ظرفیت پنج هزار مترمکعب در ساعت اختصاص‌یافته است.

وی ادامه داد: با همکاری شرکت «صبانور»، اجرای پروژه بدون وقفه پیش می‌رود و پس از بهره‌برداری کامل، حدود ۴۰۰ شغل مستقیم در منطقه ایجاد خواهد شد.

انتهای خبر/