گردشگری آبی و حیات وحش کردستان از زریوار تا قوچ و میش ارمنی

سدهای کردستان، قوچ و میش ارمنیف حیات وحش کردستان، گونه های جانوری کردستان، نام سدهای کردستان، سد گاوشان، گردشگرس کردستان، نوروز، مسافرت، گردشگری

تنوع اقلیمی و آب و هوایی، شرایط خاص توپوگرافی، وجود منابع آب متعدد و پوشش گیاهی مناسب به ویژه پوشش جنگلی در قلمرو استان کردستان زمینه مساعدی را برای زیست انواع پستانداران، پرندگان بومی و مهاجر و همچنین انواع آبزیان فراهم کرده است و از این لحاظ، منطقه به عنوان یکی از مستعدترین نقاط شکارگاهی کشور به شمار می‌رود.

به گزارش خبرنگار کُردتودی، کردستان با وسعتی معدل 29 هزار و 137کیلومتر مربع در غرب ایران قرار دارد. این استان که در دامنه‌ها و دشت‌های پراکنه سلسله جبال زاگرس میانی قرار گرفته است، از شمال به استان‌های آذربایجان غربی و زنجان، از شرق به همدان و زنجان، از جنوب به استان کرمانشاه و از غرب به کشور عراق محدود است. مرکز این استان، شهر سنندج است. استان کردستان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال 1395 دارای 10 شهرستان، 29 شهر، 31 بخش، 86 دهستان و 1697 آبادی دارای سکنه بوده است. شهرستان‌های این استان عبارتند از: بانه، بیجار، دهگلان، دیواندره، سروآباد، سقز، سنندج، قروه، کامیاران و مریوان.

رودخانه سیروان

استان کردستان منطقه‌ای کاملاً کوهستانی است که از مریوان تا دره قزل اوزن و کوه‌های زنجان جنوبی در مشرق گسترده شده است. ناهمواری‌های این استان که تحت عنوان ناحیه کوهستانی کردستان مرکزی بررسی می‌شود، مشتمل بر دو بخش غربی و شرقی است. این دو قسمت از نظر شکل پستی و بلندی و جنس زمین متفاوتند. قسمت وسیعی از سنندج، مریوان و سرزمین‌های اطراف آنها تا جنوب کردستان بخش کوهستانی غربی را تشکیل می‌دهد. در این ناحیه، یکنواختی و سستی جنس زمین اَشکال مشابهی را به وجود آورده که از ویژگی‌های آن کوه‌های گنبدی شکل با شیب یکنواخت و ملایم همراه با دره‌های باز است این یکنواختی را طبقات آهکی سخت و سنگ‌های درونی که بین لایه‌های سست ظاهر می‌شوند، در هم ریخته و آن را به صورت صخره های عریان در آورده است. نوع مشخص این ناهمواری‌ها، ناحیه کوهستانی چهل چشمه در بین مریوان و سقز است که دنباله پستی و بلندی‌های این ناحیه را در جنوب و مشرق، تشکیل داده است و دامنه غربی آن تا داخل کشور عراق کشیده شده است. در این ناحیه شعبه های رود قزل اوزن در شرق و شمال شرقی و رود سیروان در جنوب چهره زمین را به طور کامل تغییر داده‌اند. بخش کوهستانی شرقی، قسمت‌های شرقی سنندج را در بر می‌گیرد و در حد فاصل ناحیه غربی و شرقی، یک رشته از ارتفاعات آتشفشانی شمالی – جنوبی را به وجود می‌آورد.

در شرق این رشته کوه، شهرستان‌های قروه و بیجار قرار گرفته‌اند که شکل زمین در آنها با پستی و بلندی‌های ناحیه غربی به کلی متفاوت است. از ویژگی‌های این ناحیه وجود یک حصار کوهستانی متشکل از سنگ‌های دگرگونی و رسوبی است که دشت های مرتفع هموار و تپه ماهوری را احاطه کرده است. در این ناحیه به استثنای کوه های بیجار، دشت‌های نسبتاً وسیعی نیز وجود دارد. این دشت‌ها به وسیله شعبه‌های رو قزل اوزن قطع شده و به صورت تپه ماهور درآمده‌اند. مرتفع‌ترین دشت این ناحیه «هه‌وه‌تو» خوانده می‌شود که با 2200 متر ارتفاع در شمال سننندج واقع شده است. بلندترین کوه های این ناحیه، شاه‌نشین در شمال بیجار، شیدا در مرکز، و پنجه علی بین قروه و سقز است. استان کردستان به طور کلی تحت تأثیر دو جریان عمده هوای گرم و سرد قرار دارد و اقلیم‌های گوناگونی را به وجود می‌آورد. بیش‌ترین میزان بارش جوی در ناحیه غربی استان (شهرهای بانه و مریوان) حدود 800 میلی متر در سال و کم‌ترین میزان بارندگی آن در ناحیه شرقی حدود 500 میلی متر در سال است. میزان نزولات جوی در قسمت مرکزی استان (شهرهای سقز و سنندج) نزدیک به 500 میلی متر در سال است. تمام قلمرو استان در بهار و تابستان آب و هوایی خنک و معتدل دارد. مقایسه ارقام میانگین دمای ماه‌های مختلف سال در مرکز استان نشان می‌دهد که متوسط دمای روزانه در اردیبهشت ماه 1/16 و در مهرماه 9/16 درجه سانتی‌گراد است. میانگین دمای ماه‌های این دوره از 22 تا 28 درجه سانتی‌گراد متغیر است. این درجه، دمای مطلوبی برای گردشگران می‌باشد. از این رو 6 ماه از سال در مرکز استان کردستان برای فصل گردشگری بهترین و مناسبترین ایام به حساب می‌آید.

همچنین میانگین 110 روزه تعداد روزهای یخبندان در استان زمینه بسیار مناسبی برای ورزش و جشنواره‌های زمستانی همانند ورزش مفرح و هیجان انگیز اسکی، صعود زمستانی به ارتفاعات استان و برگزاری جشنواره‌های زمستانی مانند جشنواره آدم برفی در استان را به وجود می‌آورد.

رودخانه‌های این استان عموماً به دو حوزه آبریز دریای خزر و دریاچه ارومیه می‌ریزد و تعدادی نیز وارد کشور عراق می‌شوند. رودخانه‌های مهم آن شامل رودخانه قزل اوزن و رودخانه سیروان می‌باشد.

سد گاوشان

استان دارای چندین دریاچه در نقاط مختلف مانند دریاچه زریبار در مریوان، دریاچه سد قشلاق در 15 کیلومتری شمال شهر سنندج، دریاچه سد گاوشان در 45 کیلومتری شهر سنندج، دریاچه سد بوکان در شمال شهر سقز، دریاچه سد آزاد در 60 کیلومتری جاده سنندج به مریوان، دریاچه سد گاران در 15 کیلومتری شهر مریوان، دریاچه سد سیاه زاخ در 15 کیلومتری غرب شهر دیواندره، دریاچه سد چراغ ویس در 25 کیلومتری جاده سقز به بانه، دریاچه سدهای سنگ سیاه و سورال در مجاورت روستاهایی با همین نام در شهرستان دهگلان می‌باشد. این دریاچه‌ها محل بسیار مناسبی برای اجرای برنامه‌های تور گردانی هستند.

شکارگاه و حیات وحش کردستان

قوچ و میش ارمنی

بر اساس امار سازمان محیط زیست 34 شکارگاه در منطق وجود دارد که کردستان دارای 5 شکارگاه درجه یک، 10 شکارگاه درجه دو، 16 شکارگاه درجه سه و 3 شکارگاه درجه چهار می‌باشد. گونه‌های اصلی پستانداران بزرگ در این منطقه قوچ و میش ارمنی است که زیستگاه آن تپه ماهورها و نقاط کم ارتفاع است، تعداد کمی آهو نیز در ایین منطقه زندگی می‌کند، علاوه بر این جانورانی مانند خرس قهوه‌ای، گراز، گرگ، گربه «پالاس» و خرگوش در این منطقه وجود دارد.

در اطراف و داخل منطقه گونه‌های بسیاری از پرندگان بومی و مهاجر مشاهده می‌شود که از جمله این پرندگان می‌توان از دلیجه، کبک، انواع چکاوک و حواصیل خاکستری نام برد.

رودخانه‌های قُم‌چُقا و قزل اوزن که در این منطقه قرار دارند زیستگاه برخی از ماهیان نظیر سس ماهی (نوعی ماهی)، سیاه ماهی، عروس ماهی و همچنین محل زندگی سمور آبی یا شنگ است.

شکار پرندگان بیشتر در شهرهای سنندج، بیجار و مریوان و صید انواع ماهی‌ها در شهرهای مریوان و قروه حائز اهمیت است.

در شهرستان مریوان، دریاچه زریوار به عنوان یک اکوسیستم، زیستگاه مناسبی را برای انواع پرندگان مانند کشیم کوچک، کاکایی، سر سیاه، حواصیل خاکستری، اگرت و آنقوت و به ویژه مرگوس پدید آورده است.

انتهای پیام/a.p